Tantiemy (słownikowy)

To honoraria twórców z tytułu korzystania z utworów lub innych przedmiotów własności intelektualnej (wykonania artystyczne, patenty, znaki handlowe). Mogą być ustalane procentowo lub kwotowo za np. odtwarzanie utworu muzycznego, filmu czy tekstu. Przysługują autorom lub jego następcom prawnym: spadkobiercom lub właścicielom autorskich praw majątkowych (jeśli autor przeniósł swe prawa na osoby trzecie).

Inkasowanie tantiem autorskich bezpośrednio przez autorów z powodu wielości podmiotów korzystających z utworów byłoby praktycznie niemożliwe. Zajmują się tym organizacje zbiorowego zarządzania które zrzeszają twórców stosownie do rodzaju twórczości (autorzy tekstów, tłumacze, kompozytorzy, muzycy, artyści wykonawcy). Organizacje tego rodzaju inkasują również tantiemy dla tych którzy powierzyli swe prawa pod ich ochronę oraz dla twórców zagranicznych na podstawie umów z odpowiednimi organizacjami zbiorowego zarządzania  za granicą. Przykładem takiej organizacji w Polsce jest Stowarzyszenie Autorów ZAiKS; łącznie w Polsce działa takich organizacji kilkanaście na podstawie koncesji udzielonej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które jednocześnie jest obowiązane wykonywać nadzór nad działalnością organizacji zbiorowego zarządzania.

Kwoty inkasowane przez organizacje zbiorowego zarządzania powinny być podzielone między uprawnionych twórców na jednolitych zasadach i wypłacone im bez zbędnej zwłoki. Organizacja zbiorowego zarządzania jest jedynie pośrednikiem w dystrybucji pieniędzy nie stanowiących jej własność – te podmioty powinny zatrzymywać jedynie kilkanaście procent wyłącznie na swe utrzymanie i działalność, a pozostałą część niezwłocznie przelewać na konta uprawnionych twórców.

Standardowa tantiema autorska to kilka procent kwoty uzyskanej ze sprzedaży nośnika utworu lub biletu. Gdy utwór jest wykorzystywany w ramach tzw. dozwolonego użytku (czyli do osobistego użytku osób prywatnych), tantiemy się nie należą.

Close Menu