Instytucja zaufania publicznego jest podmiotem, wobec którego ustawodawca wprowadza normy i restrykcyjne ograniczenia dotyczące tworzenia, składu osobowego organów, kwalifikacji członków zarządu i odpowiedzialności, zasad prowadzenia działalności, dopuszczalnego ryzyka, upadłości czy likwidacji oraz w zakresie uprawnień nadzorczych państwa nad tymi instytucjami. Mimo braku ustawowej definicji terminu: instytucja zaufania publicznego, w praktyce pojęcie to najczęściej odnoszone jest do instytucji, prowadzących działalność z wykorzystaniem dóbr, które powierzają im osoby fizyczne, przedsiębiorstwa, samorządy i jednostki organizacyjne.
Zaufanie jest cechą transakcji gospodarczych ze względu na jego użyteczność: „ są to prawidłowe oczekiwania o działaniach innych ludzi, którzy wpływają na wybór naszego działania, w sytuacji, w której nasz wybór musi być dokonany przed możliwością monitorowania innych osób.”