Wydawca karty płatniczej podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie wydawania kart płatniczych do dyspozycji płatnika. Na rynku występują różne typy kart: standardowe, srebrne, złote, platynowe oraz ekskluzywne (np. Visa Infinity; oferujące dodatkowo ubezpieczenie, usługi concierge i inne). W zależności od umowy rachunku banki wydają karty debetowe, kredytowe, obciążeniowe (chargé) i przedpłacone (elektroniczna portmonetka). Ze względu na zasięg terytorialny płatności, występują karty lokalne, krajowe i międzynarodowe.
W dwustronnym systemie rozliczania płatności kartowych istnieje tylko dwóch uczestników: klient oraz wydawca karty, pełniący równocześnie rolę akceptanta. Operacje płatnicze tego rodzaju kartami można wykonywać jedynie u emitenta karty. Najczęściej wydawane są przez sieci handlowe lub linie lotnicze.
Model trójstronny cechuje obecność następujących stron: instytucja centralna (bank lub organizacja płatnicza) pełniąca rolę wydawcy i agenta rozliczeniowego, posiadacz karty oraz sprzedawca, czyli punkt handlowy, usługowy, kasa komunikacji miejskiej i inne. Model ten cechuje się wyższą jakością usług od modelu dwustronnego, ponieważ nie ogranicza posiadacza karty do płatności nią np. wyłącznie w jednej linii lotniczej czy jednej sieci handlowej, ale daje możliwość dokonywania transakcji bezgotówkowych we wszystkich punktach akceptujących płatności danym typem kart.
W rozliczeniach transakcji w modelu czterostronnym zaangażowane zostaje dodatkowo centrum rozliczeniowe, działają one zwykle na licencjach międzynarodowych organizacji płatniczych (np. Mastercard, VISA, Dinners Club). W tym modelu rozgraniczone zostały funkcje wydawnicza (którą pełni bank-wydawca karty) i rozliczeniowa (agent rozliczeniowy). Zadaniem banku jest prowadzenie rachunku oraz wydanie karty płatniczej klientowi, który przy jej użyciu może realizować transakcje płatnicze u akceptanta przyjmującego płatności kartowe, natomiast ich autoryzacją i rozliczaniem zajmuje się centrum rozliczeniowe. W opisanym modelu występuje interchange fee (opłata pobierana przez wydawcę karty od agenta rozliczeniowego od każdej transakcji). System w takiej postaci jest modelem najczęściej występującym na rynku.
Wydawca karty płatniczej bierze udział w realizacji transakcji, na którą składają się trzy etapy: autoryzacja, rozliczenie i rozrachunek. Klient punktu handlowo-usługowego dokonuje płatności kartą przy użyciu terminala POS sprzedawcy. Następnie rozpoczyna się proces autoryzacji transakcji, w którym wydawca karty po uprzednim pytaniu wysłanym z terminala POS, przygotowuje odpowiedź autoryzacyjną: czy kwota transakcji nie jest wyższa od limitu ustalonego dla tej karty, a także czy na rachunku karty znajduje się dostateczna ilość środków pieniężnych. Ponadto następuje weryfikacja, czy karta nie została zastrzeżona lub wycofana z obiegu. Informacje terminal pobiera z paska magnetycznego lub chipa karty. Po autoryzacji transakcji następuje jej rozliczenie, w którym udział biorą organizacje płatnicze rozliczające transakcje, oraz rozrachunki między bankiem będącym wydawcą karty oraz bankiem agenta rozliczeniowego.
Podstawowym mechanizmem zabezpieczającym karty płatniczej jest kod PIN. W celach bezpieczeństwa oczywiście nie znajduje się on na karcie, a powinien być zapamiętany przez użytkownika karty.
Banki będące wydawcami kart płatniczych w Polsce są zrzeszeni w Radzie Wydawców Kart Bankowych Związku Banków Polskich. Rada działa w celu reprezentowania i ochrony wspólnych interesów swoich członków oraz w celu wspierania rozwoju rynku kart płatniczych w Polsce.
W Polsce użytkowanych jest około 38 mln kart; w tym 30 mln kart zbliżeniowych.
Wsparciu dla rozwoju rozliczeń bezgotówkowych w Polsce ma służyć ogólnokrajowy program „Polska bezgotówkowa”.